Болсон болоогүй бодол, шийдэл, эргэцүүлэл
Бичсэн: Пү 6-р сарын 07, 2018 12:10 pm
Боломж...
Монгол улсын 2 дахь нийслэл гэж яригддаг байсан, Дархан бол хот болох гэж үзсэн. Дархан залуусын хот, Дархан шоучдын өлгий, цагтаа улсын миссүүд Дарханаас ээлж дарааллан төрцгөөдөг байлаа, Дархан бол үйлдвэрлэлийн хот гээд янзан бүрийн л гуншин тодотголтой дөө.
Бурхантын хөндий гэж газарт Дархан хэмээх суурьмшал газрын суурийг 1961 онд анх тавьж байжээ. Түүнээс хойш 60 орчим жил болж буй газар.
Нэхий эдлэлийн үйлдвэр, төмөрлөгийн үйлдвэр, цемент/шохойн хуучин Эрэл үйлдвэр, дулааны цахилгаан станц цаашлаад дархан гурилын үйлдвэр, дархан хүнс, номгоны сангийн аж ахуй, хонгорын сангийн аж ахуй гээд юм ютай, улсад данстай томоохон ААН-үүдтэй алга дарам газар юм байгаам.
(Сураг сонсохнээ өнөөх Женко бас Эбигийн нэр дуулддаг нөхдүүд манай төмөрлөгийн үйлдвэрийг төхөөрсөн гэдэг. Бас төмөртэй ч билүү юутай ч билээ ордыг эзэмшчихсэн, тийшээ төмөр зам тавьчихсан гэдэг юм билээ. Саяхан Монголчууд өөрстөө барилаа гээд байсан төмөр зам... магадгүй энэ төмөр зам өнөөх 280сая$-тай холбогдож очих л байх гэсэн миний хар байдаг.)
Гэвч энэ бүхэн намайг ухаан ороход л байсан харин одоо зарим нь үгүй болж, зогсонги байдалд орсон. Хотын хөгжил бол бүр ярилтгүй, арай дэндүү удаан, хойрго.
Хуурайшилт, цөлжилт маш их явагдах болсон. Залуусын гоё хот гэхээсээ илүү явуулын гийчдийн шоуны гэх хандлага ч их яригдах болсон...
Хотоо гоё болгоноо гэсэн бодол байдаг дөө. Ганц надад гэлтгүй хүн бүрт л өссөн, төрсөн орчин, газраа сайхан цэцэглээсэй л гэж боддог нь дамжиггүй.
Өнөөх JCI-ийн бас нэг давуу талыг онцлох гээд л. Салбар байгууллагууддаа жигд бололцоо, боломж олгох зорилгынхоо хүрээнд энэ жил Дарханд гол ажлуудаа төлөвлөсөн байна лэ. Энэ хүрээнд 6/9-10-нд Дарханд гар бөмбөг болон хөлөгт тоглоомын JCI Монгол байгууллагын АШТ зохиогдож байгаа юм.
Хүлээн авч буй зочид буудлууд болон заалны байршилт нэг иймэрхүү болж.
Сайн талаасаа:
- Дарханд томоохон арга хэмжээ зохион байгуулагдаж бэлэн мөнгөний урсгал орж ирж байна.
- Дархантай залуус танилцаж байна. Тэдний гэр бүл үр хүүхдүүд бас ирцгээсэн байна. Аялал жуулчлал гэдэг утгаараа үйлчилгээ салбарыг дэмнэж өгч байна
- Зохион байгуулалт менежмент талаасаа энэ хотын залуус томоохон арга хэмжээг дотоод нөөц бололцоогоор хүлээн авч сурч байна
- Цаашид иймэрхүү 400-500 оролцогчид тэдний гэр бүл үр хүүхэд гээд дагалдагчидтай арга хэмжээг олон зохион байгуулах сэдэл, санаачлага, туршлага бий болж үлдэнэ...
Гунигтай нь:
Ялгарах, онцгойрох үзүүлж харуулах зүйлс ядмаг ажээ. Дарханд аялал жуулчлал талаасаа байгалийн нөөц хомс. Тиймээс шинээр бүтээсэн, сэдсэн, инновацлаг жуулчлалын бүтээгдэхүүнүүд хэрэгтэй байгаа нь тод харагдаж байна. Бас хөгжлийн хурд саарч зогссондоо гуниглах сэтгэл төрж байна даа.
Энэ ондоо амжвал Дархандаа нэг Co Working Space эхлүүлнээ гээд ярилцаад явж байгаа, бага ч гэсэн нэмэр болох ёстой юм байгаан.
2 дахь нийслэл, аж үйлдвэржилт, дэд бүтэц, олон улсын транзит зам дагуу гэгддэг газар маань хүчин чадал ийм маруухан байхад бусад аймаг, хотууд маань өшөө сул гэж бодохоор... Монголд маань хөгжлийн тархац, жигдэрэлт их дутагдаж байгаа нь тод анзаарагдаж байгаа. JCI-аас үлгэр аваад жил бүр нэг аймагт эсвэл хэд хэдэн аймагт улсын чанартай уралдаан, тэмцээнүүдийг үүрэгдэн зохион байгуулаад тойроод явдаг байх хэрэгтэй юм шиг. 5 жилийн дараа гэхэд бүх аймаг тодорхой түвшинд сайжирсан байх болно. Хүмүүс ч тухайн аймаг, орон нутгийн өсөлт, хөгжил бодит байдалтай танилцаж авна. Хаа сайгүй байгаа тэр хужаа малчид, ширгэсэн нуур, үхсэн загас, хамаг баялаг ухаад үлдсэн том нүхнүүд гээд худал үнэн нь мэдэгдэхгүй юмнаас сэргийлэгдэнэ.
Монгол улсын 2 дахь нийслэл гэж яригддаг байсан, Дархан бол хот болох гэж үзсэн. Дархан залуусын хот, Дархан шоучдын өлгий, цагтаа улсын миссүүд Дарханаас ээлж дарааллан төрцгөөдөг байлаа, Дархан бол үйлдвэрлэлийн хот гээд янзан бүрийн л гуншин тодотголтой дөө.
Бурхантын хөндий гэж газарт Дархан хэмээх суурьмшал газрын суурийг 1961 онд анх тавьж байжээ. Түүнээс хойш 60 орчим жил болж буй газар.
Нэхий эдлэлийн үйлдвэр, төмөрлөгийн үйлдвэр, цемент/шохойн хуучин Эрэл үйлдвэр, дулааны цахилгаан станц цаашлаад дархан гурилын үйлдвэр, дархан хүнс, номгоны сангийн аж ахуй, хонгорын сангийн аж ахуй гээд юм ютай, улсад данстай томоохон ААН-үүдтэй алга дарам газар юм байгаам.
(Сураг сонсохнээ өнөөх Женко бас Эбигийн нэр дуулддаг нөхдүүд манай төмөрлөгийн үйлдвэрийг төхөөрсөн гэдэг. Бас төмөртэй ч билүү юутай ч билээ ордыг эзэмшчихсэн, тийшээ төмөр зам тавьчихсан гэдэг юм билээ. Саяхан Монголчууд өөрстөө барилаа гээд байсан төмөр зам... магадгүй энэ төмөр зам өнөөх 280сая$-тай холбогдож очих л байх гэсэн миний хар байдаг.)
Гэвч энэ бүхэн намайг ухаан ороход л байсан харин одоо зарим нь үгүй болж, зогсонги байдалд орсон. Хотын хөгжил бол бүр ярилтгүй, арай дэндүү удаан, хойрго.
Хуурайшилт, цөлжилт маш их явагдах болсон. Залуусын гоё хот гэхээсээ илүү явуулын гийчдийн шоуны гэх хандлага ч их яригдах болсон...
Хотоо гоё болгоноо гэсэн бодол байдаг дөө. Ганц надад гэлтгүй хүн бүрт л өссөн, төрсөн орчин, газраа сайхан цэцэглээсэй л гэж боддог нь дамжиггүй.
Өнөөх JCI-ийн бас нэг давуу талыг онцлох гээд л. Салбар байгууллагууддаа жигд бололцоо, боломж олгох зорилгынхоо хүрээнд энэ жил Дарханд гол ажлуудаа төлөвлөсөн байна лэ. Энэ хүрээнд 6/9-10-нд Дарханд гар бөмбөг болон хөлөгт тоглоомын JCI Монгол байгууллагын АШТ зохиогдож байгаа юм.
Хүлээн авч буй зочид буудлууд болон заалны байршилт нэг иймэрхүү болж.
Сайн талаасаа:
- Дарханд томоохон арга хэмжээ зохион байгуулагдаж бэлэн мөнгөний урсгал орж ирж байна.
- Дархантай залуус танилцаж байна. Тэдний гэр бүл үр хүүхдүүд бас ирцгээсэн байна. Аялал жуулчлал гэдэг утгаараа үйлчилгээ салбарыг дэмнэж өгч байна
- Зохион байгуулалт менежмент талаасаа энэ хотын залуус томоохон арга хэмжээг дотоод нөөц бололцоогоор хүлээн авч сурч байна
- Цаашид иймэрхүү 400-500 оролцогчид тэдний гэр бүл үр хүүхэд гээд дагалдагчидтай арга хэмжээг олон зохион байгуулах сэдэл, санаачлага, туршлага бий болж үлдэнэ...
Гунигтай нь:
Ялгарах, онцгойрох үзүүлж харуулах зүйлс ядмаг ажээ. Дарханд аялал жуулчлал талаасаа байгалийн нөөц хомс. Тиймээс шинээр бүтээсэн, сэдсэн, инновацлаг жуулчлалын бүтээгдэхүүнүүд хэрэгтэй байгаа нь тод харагдаж байна. Бас хөгжлийн хурд саарч зогссондоо гуниглах сэтгэл төрж байна даа.
Энэ ондоо амжвал Дархандаа нэг Co Working Space эхлүүлнээ гээд ярилцаад явж байгаа, бага ч гэсэн нэмэр болох ёстой юм байгаан.
2 дахь нийслэл, аж үйлдвэржилт, дэд бүтэц, олон улсын транзит зам дагуу гэгддэг газар маань хүчин чадал ийм маруухан байхад бусад аймаг, хотууд маань өшөө сул гэж бодохоор... Монголд маань хөгжлийн тархац, жигдэрэлт их дутагдаж байгаа нь тод анзаарагдаж байгаа. JCI-аас үлгэр аваад жил бүр нэг аймагт эсвэл хэд хэдэн аймагт улсын чанартай уралдаан, тэмцээнүүдийг үүрэгдэн зохион байгуулаад тойроод явдаг байх хэрэгтэй юм шиг. 5 жилийн дараа гэхэд бүх аймаг тодорхой түвшинд сайжирсан байх болно. Хүмүүс ч тухайн аймаг, орон нутгийн өсөлт, хөгжил бодит байдалтай танилцаж авна. Хаа сайгүй байгаа тэр хужаа малчид, ширгэсэн нуур, үхсэн загас, хамаг баялаг ухаад үлдсэн том нүхнүүд гээд худал үнэн нь мэдэгдэхгүй юмнаас сэргийлэгдэнэ.